اضافه تناژ کامیون چیست و چه عواقبی به دنبال دارد؟

مقدمه اضافه تناژ کامیون

کامیون‌ها برای حمل و جابجایی وسایل از مکانی به مکان دیگر ساخته شده‌اند؛ فرقی ندارد که مقصد شهری دیگر در نزدیکی مبدا باشد یا کشوری در همسایگی مرزها، تمامی آنها باید از مقررات یکسانی که اداره راهداری برای عبور و مرور جاده‌ای وضع کرده، پیروی کنند. حتی کامیون‌های قدرتمند نیز محدودیت‌هایی برای حمل بار دارند. به عقیده شما اگر کامیون‌ها از حداکثر ظرفیت مجاز محموله به مقدار بیشتری بارگیری کنند، چه اتفاقی می‌افتد؟ منظور از ظرفیت محموله و اضافه تناژ کامیون چیست؟ اگر می‌خواهید پاسخ این قبیل سوالات را دریافت کنید، در ادامه مطلب با ما همراه شوید.

ظرفیت محموله چیست؟

ظرفیت محموله میزان وزنی است که کامیون می‌تواند تحمل کند. این ظرفیت شامل وزن سرنشینان، راننده، بار داخل کامیون و هر آنچه در بستر کامیون قرار گرفته است می‌شود. ظرفیت بار برای هر کامیون متفاوت است، بنابراین این چیزی است که رانندگان قبل از بارگیری باید از آن آگاه باشند. علاوه بر این باید در نظر داشت که ظرفیت یدک کشی با ظرفیت محموله متفاوت است!

ظرفیت محموله به طور معمول به صورت یک برچسب در داخل آستانه درب راننده قرار گرفته است. این اطلاعات در کتابچه راهنمای مالک نیز وجود دارد.

اضافه تناژ کامیون چیست؟

همانطور که پیش‌تر گفتیم، کامیون‌ها و سایر ماشین‌های سنگین، برای جابجایی بسیاری از محصولات از طریق سفرهای زمینی کاربرد دارند. با وجود این باید در نظر داشت که این قبیل وسایل نقلیه نباید بیش از ظرفیت مجاز محموله بار بزنند. زیرا حمل بار اضافه توسط کامیون، علاوه بر اینکه کنترل ماشین را برای راننده سخت‌تر می‌کند، باعث آسیب رسانی به زیرساخت‌های جاده‌ای کشور هم می‌شود. وزن بیش از حد ظرفیت محموله احتمال آسیب دیدن جاده‌ها، آسفالت‌ها، پل‌ها و… را افزایش می‌دهد. به همین دلیل سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای هر ساله با تصویب قوانین مربوط به اضافه تناژ کامیون، سعی دارد از خسارت‌های احتمالی اضافه بار در جاده‌ها جلوگیری به عمل آورد.

قوانین حاکی از آن است که رانندگان ماشین‌های سنگین مجوز دارند که فقط به‌ اندازه تناژ مجاز وسیله نقلیه خود بارگیری داشته باشند. در غیر این صورت، اگر مشخص شود که راننده‌ای بیش از حد مجاز باری را حمل می‌کند، توسط پلیس راه جریمه می‌شود. اگر راننده همچنان از قانون اضافه تناژ کامیون سرپیچی کند، پلیس می‌تواند وسیله نقلیه او را توقیف کرده و مجوز حمل و نقل او را باطل کند.

جریمه اضافه تناژی که در حال حاضر برای رانندگان متخلف در نظر گرفته شده است، از مهر ماه سال ۱۳۹۹  مبلغ ۵۰۰ هزار تومان است.

تناژ مجاز انواع کامیون

اغلب شرکت‌های باربری میزان ظرفیت محموله مجاز را به رانندگان خود اطلاع می‌دهند؛ اما معمولا اختلاف‌های بسیار کمی نیز در بین تناژ مجاز انواع کامیون‌های شرکت‌های سازنده به چشم می‌خورد. علاوه بر این سازمان‌های حمل‌ونقل جاده‌ای و راهداری هر استان نیز ظرفیت محموله مجاز انواع تریلی و کامیون را برای منطقه خود، مشخص می‌کنند و همین امر هم منجر به ایجاد تفاوت در میزان مجاز بار می‌شود. به جدول زیر دقت کنید.

اگر محموله‌ای به صورت اضافه تناژ کامیون بارگیری شود، چه اتفاقی می‌افتد؟

علائمی وجود دارد که نشان می‌دهد یک کامیون بیش از ظرفیت مجاز، بار حمل می‌کند. کامیون‌هایی که بیش از حد معمول بارگیری کرده‌اند، هنگام هدایت ماشین با مشکل روبرو می‌شوند، کاهش سرعت آنها به کندی صورت می‌گیرد و خطر سقوط یا غلتیدن‌ آنها افزایش خواهد یافت. حتی هنگام رانندگی با اتومبیل خود نیز قادر به تشخیص اضافه تناژ کامیون هستید.

موارد زیر علائم رایجی است که نشان می‌دهد با یک کامیون پر بار مواجه هستید:

1. به نظر می‌رسد کامیون بیش از حد بارگیری کرده است. به طور معمول وقتی که بار از بالای کامیون روی هم قرار گرفته یا از طرفین برجسته شده است، می‌توانید بگویید که یک کامیون بیش از حد مجاز بارگیری کرده است.
2. کامیون در حفظ کنترل با مشکل روبرو است. هنگامی که یک کامیون بار سنگینی را حمل می‌کند، قابلیت‌های کنترل فرمان اغلب به خطر می‌افتد. کامیون‌هایی که بیش از حد مجاز بارگیری کرده‌اند، پس از اجتناب از مانعی در جاده برای حفظ مسیر مستقیم و بازیابی مجدد کنترل به دشواری عمل می‌کنند.
3. کامیون برای کاهش سرعت تلاش می‌کند. هرچه بار بیشتر باشد، کاهش سرعت آن دشوارتر است. اگر کامیونی را مشاهده کردید که در حال ترمز کردن است اما کمی طول می‌کشد تا سرعت خود را کم کند، بدانید که کامیون بسیار سنگین شده است.
4. فنرهای تعلیق کامیون فشرده شده اند. اگر کامیونی هنگام حمل بار به عقب برگردد، به این معنی است که به صورت اضافه تناژ کامیون بارگیری کرده است. با این وجود، اگر فنرهای تعلیق چرخ‌ها فشرده شوند، کامیون بیش از حد بارگیری کرده است.
5. همچنین هنگام بارگیری بیش از ظرفیت محموله کامیون، خطر منفجر شدن لاستیک وجود دارد. لاستیک‌ها دارای محدودیت وزن در دیوارهای کناری هستند و فشار آوردن بیش از حد مجاز به آنها کار عقلانی نیست. در شرایط عادی، هنگامی که لاستیک دچار خرابی فاجعه بار می‌شود باید بتوانید کنترل کامیون خود را حفظ کنید، اما بار اضافی ممکن است حرکت ایمن در جاده را غیرممکن کند.
6. بعلاوه هرگونه حرکت ناگهانی افراد یا بار می‌تواند وزن را به یک طرف وسیله نقلیه منتقل کند و باعث چرخیدن آن شود و این کار را با عواقب مرگبار همراه کند. طبق گزارش‌های ارائه شده، تقریبا یک سوم از کل مرگ و میرهای ناشی از وسایل نقلیه مربوط به واژگونی است.
7. تهدیدهای احتمالی دیگر در صورت عبور از حد ظرفیت محموله شامل خرابی خطوط انتقال است، به ویژه هنگامی که یک خودروی سنگین که به صورت اضافه تناژ کامیون بارگیری شده است از یک تپه شیب‌دار صعود می‌کند. در این مواقع هر دست انداز، گودال یا خرابی دیگری که در جاده وجود داشته باشد بزرگتر خواهد شد. واگن زیرین کامیون ممکن است سنگ فرش را از بین ببرد و باعث آسیب ساختاری به کل خودرو شود.

ملاحظات محموله

حتی در صورت توزیع یکنواخت وزن وهنگام کار در محدوده ظرفیت تحمل بار کامیون، رانندگان همچنان در معرض از دست دادن کنترل هستند. به عنوان مثال، یک کامیون با یک سرنشین ۸۰ کیلوگرمی ممکن است ۷۵۰ کیلوگرم آجر یا سنگ را در بستر کامیون حمل کند. وزن زیاد روی محور عقب باعث می‌شود که محور جلو وزن کافی برای برقراری تماس ایمن با روسازی را نداشته باشد. با هوشیاری در مورد اینکه چه نوع باری با کامیون شما حمل می‌شود، از این مسئله و سایر مشکلات مشابه اجتناب کنید.

منابع

• سایت کرخه
• سایت بار آنلاین
• ctcautogroup.com
• knowhow.napaonline.com
• harrislawfirm.com